Giả sử bạn đã ổn định tài chính, câu hỏi không phải là liệu bạn có thể mở một quán cà phê, mà là liệu bạn có nên. Dưới đây là những yếu tố cần cân nhắc, dựa trên kinh nghiệm thực tế và những câu hỏi cốt lõi định hình quyết định:
Ba câu hỏi then chốt
- Bạn có sẵn sàng tự mình điều hành quán cà phê nếu thiếu nhân lực không?
Điều hành một quán cà phê không chỉ là pha cà phê hay sáng tạo thực đơn. Bạn có thể phải làm mọi thứ: từ vệ sinh bếp, quản lý chuỗi cung ứng, đảm bảo chứng nhận halal, sửa lò nướng hỏng, đến đào tạo nhân viên từ con số 0. Đây là công việc đòi hỏi sức bền, không chỉ chiến lược. - Bạn có đủ vốn lưu động để trụ qua hai năm khó khăn không?
Nhiều quán cà phê thất bại vì cạn vốn trước khi đạt điểm hòa vốn. Đảm bảo bạn có đủ tài chính để duy trì hoạt động trong giai đoạn đầu, khi doanh thu có thể thấp hơn dự kiến. - Bạn sẽ dừng lại vào thời điểm nào?
Xác định rõ điểm dừng – khi nào bạn sẽ đánh giá lại và quyết định tiếp tục hay rút lui. Nếu không trả lời được những câu hỏi này một cách trung thực, bạn chưa sẵn sàng.
Thực tế so với viễn cảnh lãng mạn
Nhiều người mơ về một quán cà phê mộng mơ – một không gian mộc mạc với sách, đàn ghi-ta, máy PlayStation, một góc bán hoa, hay một hiên nhà dành cho mèo hoang. Nhưng thực tế khắc nghiệt hơn nhiều:
- Chi phí thiết kế: Đầu tư 200.000 RM vào thiết kế và thẩm mỹ hay giữ mọi thứ tối giản để tập trung vào lợi nhuận từ bán hàng trực tuyến?
- Ưu tiên: Phân biệt giữa cần thiết (sữa, tủ lạnh, giấy phép) và nên có (trang trí, không gian độc đáo). Những thứ “nên có” có thực sự tăng doanh số không?
- Vận hành: Đảm bảo sữa luôn có trong kho, tủ lạnh hoạt động, nhân viên được đóng EPF/SOCSO, lịch làm việc được sắp xếp hợp lý, và bạn tuân thủ các quy định về thuế, bảo hiểm hỏa hoạn, giấy phép kinh doanh.
Những điều cần chuẩn bị
- Kỹ năng quản lý: Nếu bạn không rành về tài chính, nhân sự, hay chuỗi cung ứng, hãy thuê người có chuyên môn. Điều hành quán cà phê không chỉ là pha chế hay phục vụ – đó là quản lý toàn bộ hệ thống.
- Sức bền: Sẵn sàng làm việc trong bếp nóng bức khi đầu bếp vắng mặt. Bạn cần được đào tạo (và cả tiêm vắc-xin thương hàn!).
- Tầm nhìn dài hạn: Lập kế hoạch 3 năm với các mốc quan trọng. Đánh giá hoạt động và doanh số ít nhất hai lần mỗi năm.
- Điểm khác biệt: Xác định điều làm quán của bạn nổi bật – sản phẩm độc đáo, câu chuyện thương hiệu, hay cảm xúc bạn mang lại.
- Định nghĩa thành công và thất bại: Hiểu rõ mục tiêu của bạn và khi nào cần dừng lại để tránh kiệt sức.
Kinh nghiệm thực tế
Chúng tôi điều hành ba cửa hàng Mukarami Coffee và quyết định tạm dừng mở rộng. Tại sao? Vì chúng tôi muốn tận hưởng giai đoạn hiện tại, thay vì kiệt sức với việc mở thêm chi nhánh. Điều hành quán cà phê không chỉ là công việc – nó là lối sống. Hãy chắc chắn bạn sẵn sàng cả về tài chính, tinh thần, và thể chất trước khi bắt đầu.
Lời khuyên cuối cùng: Nếu bạn không chắc chắn, hãy bắt đầu nhỏ – thử bán trực tuyến hoặc tại các sự kiện để kiểm tra ý tưởng. Đừng để giấc mơ lãng mạn che mờ thực tế. Bạn đã sẵn sàng chưa?