Có nên kinh doanh quán cà phê?
Giả sử bạn đã chuẩn bị đủ tài chính, câu hỏi không phải là liệu bạn có thể mở quán cà phê, mà là liệu bạn có nên. Quyết định này đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng. Dưới đây là những yếu tố quan trọng dựa trên kinh nghiệm thực tế, xoay quanh ba câu hỏi cốt lõi:
Ba câu hỏi định hình quyết định
- Bạn có sẵn sàng tự mình vận hành quán nếu thiếu nhân sự không?
Điều hành một quán cà phê không chỉ là pha chế hay sáng tạo thực đơn. Bạn có thể phải làm mọi việc: vệ sinh bếp, quản lý nguồn cung, đảm bảo chứng nhận halal, sửa chữa thiết bị hỏng, và đào tạo nhân viên từ đầu. Đây là công việc đòi hỏi sức bền, không chỉ là ý tưởng hay chiến lược. - Bạn có đủ vốn lưu động để vượt qua hai năm khó khăn không?
Nhiều quán cà phê thất bại vì cạn vốn trước khi đạt điểm hòa vốn. Hãy đảm bảo bạn có đủ tài chính để duy trì hoạt động trong giai đoạn đầu, khi doanh thu có thể thấp hơn dự kiến. - Bạn sẽ dừng lại vào thời điểm nào?
Xác định rõ khi nào bạn sẽ đánh giá lại và quyết định tiếp tục hay rút lui. Nếu bạn không thể trả lời trung thực các câu hỏi này, bạn chưa sẵn sàng.
Thực tế đối mặt với giấc mơ
Nhiều người mơ mộng về một quán cà phê lý tưởng – một không gian mộc mạc với sách, nhạc cụ, góc bán hoa, hay khu vực dành cho mèo hoang. Nhưng thực tế khắc nghiệt hơn nhiều:
- Chi phí thiết kế: Nên đầu tư mạnh vào thiết kế (ví dụ: 200.000 RM) hay giữ mọi thứ đơn giản để tập trung vào lợi nhuận, như bán hàng trực tuyến?
- Ưu tiên: Phân biệt giữa cần thiết (nguyên liệu, thiết bị, giấy phép) và nên có (trang trí, không gian độc đáo). Những thứ “nên có” có thực sự tăng doanh thu không?
- Vận hành: Đảm bảo nguồn cung ổn định (sữa, tủ lạnh), đóng EPF/SOCSO cho nhân viên, sắp xếp lịch làm việc, và tuân thủ các quy định về thuế, bảo hiểm, giấy phép kinh doanh.
Những điều cần chuẩn bị
- Kỹ năng quản lý: Nếu bạn không thành thạo về tài chính, nhân sự, hay chuỗi cung ứng, hãy thuê chuyên gia. Điều hành quán cà phê là quản lý một hệ thống, không chỉ là phục vụ đồ uống.
- Sức bền: Sẵn sàng làm việc trong điều kiện khắc nghiệt, như bếp nóng, khi nhân viên vắng mặt. Bạn cần được đào tạo (bao gồm tiêm vắc-xin thương hàn).
- Kế hoạch dài hạn: Lập kế hoạch 3 năm với các mốc cụ thể. Đánh giá hoạt động và doanh số ít nhất hai lần mỗi năm.
- Điểm khác biệt: Xác định điều làm quán của bạn nổi bật – sản phẩm, câu chuyện thương hiệu, hay cảm xúc bạn mang lại.
- Định nghĩa thành công/thất bại: Biết rõ mục tiêu của bạn và khi nào nên dừng lại để tránh kiệt sức.
Kinh nghiệm thực tế
Chúng tôi đang vận hành ba cửa hàng Mukarami Coffee và quyết định tạm dừng mở rộng. Lý do? Chúng tôi muốn tận hưởng giai đoạn hiện tại thay vì lao vào kiệt sức. Điều hành quán cà phê không chỉ là công việc, mà là một lối sống. Hãy đảm bảo bạn sẵn sàng về tài chính, tinh thần, và thể chất.
Lời khuyên cuối: Bắt đầu nhỏ – thử bán trực tuyến hoặc tại các sự kiện để kiểm tra ý tưởng. Đừng để giấc mơ che mờ thực tế. Bạn đã sẵn sàng chưa?