Vận tốc là một đại lượng vật lý biểu thị tốc độ và hướng chuyển động của một vật. Vận tốc có thể được tính bằng công thức sau:
v = s/t
Trong đó:
– v là vận tốc, đơn vị là m/s hoặc km/h
– s là quãng đường di chuyển, đơn vị là m hoặc km
– t là thời gian di chuyển, đơn vị là s hoặc h
Công thức trên chỉ áp dụng cho trường hợp vận tốc không đổi. Nếu vận tốc thay đổi theo thời gian, ta phải dùng công thức tính vận tốc trung bình:
v_tb = (s_2 – s_1) / (t_2 – t_1)
Trong đó:
– v_tb là vận tốc trung bình
– s_2 và s_1 là quãng đường di chuyển ở hai thời điểm t_2 và t_1
Để tính vận tốc tức thời, ta phải dùng giới hạn:
v_tt = lim_(t -> 0) (s_2 – s_1) / (t_2 – t_1)
Trong đó:
– v_tt là vận tốc tức thời
– lim_(t -> 0) nghĩa là khi khoảng thời gian giữa hai thời điểm tiến dần về 0
Ví dụ: Một chiếc xe di chuyển từ A đến B trong 2 giờ, quãng đường AB là 100 km. Tính vận tốc của xe.
Giải: Ta có:
v = s/t = 100/2 = 50 km/h
Đây là vận tốc trung bình của xe trong suốt quãng đường AB. Nếu muốn biết vận tốc tức thời của xe ở một điểm nào đó, ta phải dùng công cụ đo như radar hoặc GPS.
Vậy, công thức tính vận tốc là một công cụ quan trọng trong nhiều lĩnh vực như vật lý, kỹ thuật, giao thông… Hi vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về công thức tính vận tốc và cách áp dụng nó vào các bài toán thực tế.