Thực hành phân tích và quản lý tương tác thuốc (TPPTT) là một hoạt động chuyên môn của dược sĩ, nhằm đánh giá, phòng ngừa và giải quyết các vấn đề liên quan đến tương tác thuốc trong quá trình điều trị bệnh nhân. Tương tác thuốc là hiện tượng hai hoặc nhiều loại thuốc ảnh hưởng đến hiệu quả hoặc an toàn của nhau khi được sử dụng đồng thời hoặc lần lượt. Tương tác thuốc có thể làm tăng hoặc giảm nồng độ, hấp thu, phân bố, chuyển hóa hoặc bài tiết của thuốc, gây ra các phản ứng có lợi hoặc có hại cho bệnh nhân.
TPPTT bao gồm các bước sau:
– Thu thập thông tin về bệnh nhân, bao gồm lịch sử bệnh, dùng thuốc, tiền sử dị ứng, các yếu tố sinh lý và sinh hóa.
– Xác định các loại thuốc mà bệnh nhân đang dùng hoặc sẽ dùng, bao gồm thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn, thực phẩm chức năng, thảo dược và các chất gây nghiện.
– Sử dụng các nguồn thông tin uy tín và cập nhật để tra cứu các tương tác thuốc có thể xảy ra giữa các loại thuốc mà bệnh nhân dùng.
– Đánh giá mức độ nghiêm trọng, khả năng xảy ra và ý nghĩa lâm sàng của các tương tác thuốc đã tra cứu.
– Đưa ra các giải pháp để phòng ngừa hoặc giải quyết các tương tác thuốc có hại, bao gồm điều chỉnh liều lượng, thay đổi thời gian dùng thuốc, theo dõi các chỉ số sinh hóa hoặc lâm sàng, cảnh báo bệnh nhân về các triệu chứng cần chú ý hoặc ngừng dùng thuốc.
– Ghi chép và truyền đạt thông tin về TPPTT cho bệnh nhân và các nhân viên y tế liên quan, theo dõi kết quả và đánh giá hiệu quả của TPPTT.
Chương trình chi tiết của TPPTT gồm có:
– Mục tiêu: Nâng cao năng lực và kỹ năng của sinh viên về TPPTT, qua các hoạt động lý thuyết và thực hành.
– Nội dung: Giới thiệu khái niệm, nguyên nhân, loại, cơ chế, phân loại, nguồn thông tin, đánh giá và giải quyết tương tác thuốc. Thực hành tra cứu, phân tích và quản lý các trường hợp tương tác thuốc thực tế.
– Phương pháp: Giảng dạy lý thuyết bằng phương pháp trình bày, thảo luận và trao đổi. Thực hành bằng phương pháp làm việc nhóm, trình bày và nhận xét.
– Đánh giá: Đánh giá kiến thức lý thuyết bằng bài kiểm tra trắc nghiệm. Đánh giá kỹ năng thực hành bằng bài thuyết trình và bài báo cáo.
– Tài liệu: Sử dụng các tài liệu tham khảo về TPPTT của các tác giả uy tín, cũng như các cơ sở dữ liệu trực tuyến về tương tác thuốc.