Hướng dẫn nấu Sâm: Từ nguyên liệu đến món ngon
Sâm, một loại thảo dược quý hiếm được xem như “thần dược” với nhiều lợi ích sức khỏe, ngày càng được ưa chuộng trong các món ăn. Từ sâm tươi, sâm khô đến sâm củ, mỗi loại lại có cách chế biến khác nhau. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách nấu sâm một cách chi tiết, từ khâu chọn nguyên liệu, sơ chế, đến các bí quyết và lưu ý khi nấu.
# I. Chọn nguyên liệu:
1. Sâm tươi:
– Cách chọn: Nên chọn những củ sâm tươi, chắc, có màu sắc vàng nhạt đến vàng nâu, không bị nhăn nheo, có rễ nhỏ mọc xung quanh. Tránh những củ bị mềm, nhũn, có mùi hôi hoặc bị thâm đen.
– Lưu ý: Sâm tươi rất dễ bị hư hỏng, nên bảo quản trong tủ lạnh ở ngăn mát, không quá 3 ngày.
2. Sâm khô:
– Cách chọn: Nên chọn những củ sâm khô nguyên vẹn, không bị gãy vỡ, màu sắc đồng đều, không bị mốc hoặc nấm mốc.
– Lưu ý: Sâm khô có thể bảo quản được lâu hơn sâm tươi, nên để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
3. Sâm củ:
– Cách chọn: Nên chọn những củ sâm củ to, chắc, không bị sâu bệnh, có màu sắc vàng nhạt đến vàng nâu, không bị nứt nẻ hoặc mốc meo.
– Lưu ý: Sâm củ có thể bảo quản được lâu hơn sâm tươi, nên để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
Ngoài ra, bạn có thể chọn sâm Hàn Quốc, sâm Việt Nam, sâm Trung Quốc hoặc sâm Siberia tùy theo mục đích sử dụng và sở thích của mình.
# II. Sơ chế sâm:
1. Sâm tươi:
– Bước 1: Rửa sạch sâm tươi với nước mát, dùng bàn chải mềm chà nhẹ nhàng để loại bỏ đất cát bám trên củ.
– Bước 2: Ngâm sâm tươi trong nước muối pha loãng khoảng 15 phút để loại bỏ các vi khuẩn và tạp chất.
– Bước 3: Cắt sâm tươi thành từng lát mỏng, dày khoảng 1cm hoặc theo nhu cầu sử dụng.
2. Sâm khô:
– Bước 1: Ngâm sâm khô trong nước ấm khoảng 15 phút để sâm mềm và dễ cắt.
– Bước 2: Cắt sâm khô thành từng lát mỏng, dày khoảng 1cm hoặc theo nhu cầu sử dụng.
– Bước 3: Có thể tẩm ướp sâm khô với gia vị theo sở thích, ví dụ như mật ong, rượu trắng, gừng,… để tăng hương vị và công dụng của sâm.
3. Sâm củ:
– Bước 1: Rửa sạch sâm củ với nước mát, dùng bàn chải mềm chà nhẹ nhàng để loại bỏ đất cát bám trên củ.
– Bước 2: Cắt sâm củ thành từng lát mỏng, dày khoảng 1cm hoặc theo nhu cầu sử dụng.
– Bước 3: Có thể tẩm ướp sâm củ với gia vị theo sở thích, ví dụ như mật ong, rượu trắng, gừng,… để tăng hương vị và công dụng của sâm.
Lưu ý: Không nên dùng nước nóng để rửa sâm vì nhiệt độ cao có thể làm mất đi các dưỡng chất của sâm.
# III. Cách nấu sâm:
1. Sâm hầm:
– Nguyên liệu:
– Sâm tươi/sâm khô/sâm củ: 10g
– Thịt gà/thịt lợn/thịt bò: 200g
– Gừng: 1 lát
– Hành tím: 1 củ
– Nước: 1 lít
– Gia vị: Muối, đường, hạt nêm, tiêu.
– Cách làm:
– Bước 1: Sơ chế sâm, thịt, gừng, hành tím.
– Bước 2: Cho thịt vào nồi nước lạnh, đun sôi, hớt bọt.
– Bước 3: Thêm sâm, gừng, hành tím vào nồi, đun nhỏ lửa trong 1-2 giờ hoặc cho đến khi thịt chín mềm.
– Bước 4: Nêm gia vị cho vừa ăn.
– Lưu ý: Không nên đun sâm quá lâu vì sẽ làm mất đi các dưỡng chất của sâm.
2. Sâm tần:
– Nguyên liệu:
– Sâm tươi/sâm khô/sâm củ: 10g
– Gà ác: 1 con
– Gừng: 1 củ
– Hành tím: 1 củ
– Nước: 1 lít
– Gia vị: Muối, đường, hạt nêm, tiêu.
– Cách làm:
– Bước 1: Sơ chế sâm, gà, gừng, hành tím.
– Bước 2: Cho gà vào nồi nước lạnh, đun sôi, hớt bọt.
– Bước 3: Thêm sâm, gừng, hành tím vào nồi, đun nhỏ lửa trong 1-2 giờ hoặc cho đến khi gà chín mềm.
– Bước 4: Nêm gia vị cho vừa ăn.
– Lưu ý: Nên chọn gà ác để hầm vì thịt gà ác thơm ngon và có nhiều dưỡng chất.
3. Sâm hấp:
– Nguyên liệu:
– Sâm tươi/sâm khô/sâm củ: 10g
– Thịt băm: 100g
– Nấm hương: 5 cái
– Hành tím: 1 củ
– Nước mắm: 1 muỗng canh
– Đường: 1/2 muỗng cà phê
– Tiêu: 1/4 muỗng cà phê.
– Cách làm:
– Bước 1: Sơ chế sâm, thịt băm, nấm hương, hành tím.
– Bước 2: Trộn thịt băm với nước mắm, đường, tiêu, hành tím băm nhuyễn.
– Bước 3: Cho sâm và nấm hương vào đĩa, xếp thịt băm lên trên.
– Bước 4: Hấp cách thủy trong 15-20 phút hoặc cho đến khi thịt chín.
– Lưu ý: Không nên hấp sâm quá lâu vì sẽ làm mất đi các dưỡng chất của sâm.
4. Sâm luộc:
– Nguyên liệu:
– Sâm tươi/sâm khô/sâm củ: 10g
– Nước: 1 lít
– Gia vị: Muối, đường, hạt nêm.
– Cách làm:
– Bước 1: Sơ chế sâm.
– Bước 2: Cho sâm vào nồi nước lạnh, đun sôi, hớt bọt.
– Bước 3: Đun nhỏ lửa trong 15-20 phút hoặc cho đến khi sâm chín mềm.
– Bước 4: Nêm gia vị cho vừa ăn.
– Lưu ý: Không nên luộc sâm quá lâu vì sẽ làm mất đi các dưỡng chất của sâm.
5. Sâm ngâm rượu:
– Nguyên liệu:
– Sâm tươi/sâm khô/sâm củ: 100g
– Rượu trắng: 1 lít
– Đường: 100g
– Gừng: 1 củ
– Quế: 1 thanh.
– Cách làm:
– Bước 1: Sơ chế sâm, gừng, quế.
– Bước 2: Cho sâm, gừng, quế vào bình thủy tinh, thêm rượu trắng và đường.
– Bước 3: Đậy kín bình, ngâm trong 1-2 tháng hoặc cho đến khi rượu có màu vàng nhạt.
– Bước 4: Lọc rượu sâm, bảo quản trong chai thủy tinh, để nơi thoáng mát.
– Lưu ý: Nên chọn rượu trắng có độ cồn cao để ngâm sâm, tránh ngâm sâm trong rượu quá lâu vì sẽ làm giảm đi tác dụng của sâm.
# IV. Bí quyết nấu sâm ngon:
– Nên sử dụng sâm tươi để giữ được trọn vẹn hương vị và dưỡng chất.
– Không nên đun sâm quá lâu vì sẽ làm mất đi các dưỡng chất của sâm.
– Nên kết hợp sâm với các loại nguyên liệu khác như thịt, gà, cá, nấm, gừng, quế, … để tăng hương vị và công dụng của sâm.
– Có thể tẩm ướp sâm với gia vị theo sở thích, ví dụ như mật ong, rượu trắng, gừng, … để tăng hương vị và công dụng của sâm.
# V. Lưu ý khi nấu sâm:
– Không nên sử dụng sâm cho phụ nữ mang thai, cho con bú, trẻ em dưới 2 tuổi, người mắc bệnh tiểu đường, người bị bệnh tim mạch, người bị cao huyết áp, người bị dị ứng với sâm.
– Không nên sử dụng sâm quá nhiều, liều lượng phù hợp là 10-20g sâm tươi/ngày hoặc 5-10g sâm khô/ngày.
– Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng sâm, đặc biệt là đối với người đang dùng thuốc hoặc có tiền sử bệnh.
# VI. Kết luận:
Nấu sâm là một nghệ thuật đòi hỏi sự tỉ mỉ và cẩn thận. Bằng cách lựa chọn nguyên liệu chất lượng, sơ chế đúng cách, áp dụng các bí quyết nấu sâm, bạn sẽ có những món ăn ngon, bổ dưỡng, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe.
Ngoài những cách nấu sâm đã giới thiệu ở trên, bạn có thể sáng tạo thêm nhiều cách nấu sâm khác nhau phù hợp với sở thích và khẩu vị của mình. Chúc bạn thành công!