Rau thơm – Rau gia vị: Hướng dẫn chi tiết về thế giới hương vị cho món ăn Việt
Rau thơm – rau gia vị, hay còn gọi là rau gia vị, là loại gia vị vô cùng quen thuộc trong nền ẩm thực Việt Nam. Chúng góp phần tạo nên hương vị đặc trưng, nâng tầm món ăn từ bình dị đến cầu kỳ, mang đến sự hấp dẫn khó cưỡng cho mỗi bữa ăn.
1. Khái niệm chung về rau thơm – rau gia vị:
Rau thơm – rau gia vị là gì?
Là những loại cây trồng có lá hoặc phần thân non được sử dụng như một gia vị trong nấu ăn.
Chúng được sử dụng tươi sống, chế biến hoặc phơi khô để tăng hương vị, mùi thơm, màu sắc và thậm chí là giá trị dinh dưỡng cho món ăn.
Không chỉ là gia vị, một số loại rau thơm còn được sử dụng làm thuốc chữa bệnh, làm đẹp hoặc để trang trí món ăn.
Vai trò của rau thơm – rau gia vị:
Hương vị:Mang lại mùi thơm đặc trưng, tạo nên sự hấp dẫn cho món ăn.
Màu sắc:Tăng thêm vẻ đẹp cho món ăn, giúp kích thích vị giác.
Dinh dưỡng:Cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ cho cơ thể.
Tăng cường sức khỏe:Một số loại rau thơm có tác dụng chữa bệnh, tăng cường sức khỏe.
2. Phân loại rau thơm – rau gia vị:
Rau thơm – rau gia vị được phân loại theo nhiều cách, dưới đây là 2 cách phân loại phổ biến:
Theo cách sử dụng:
Rau thơm ăn sống:Thường được dùng để ăn kèm với các món ăn chính như bún, phở, gỏi, salad,… Ví dụ: Ngò gai, rau răm, tía tô, kinh giới, bạc hà,…
Rau thơm chế biến:Được sử dụng để nấu canh, xào, kho, nấu nước chấm,… Ví dụ: Húng quế, lá lốt, thì là, sả,…
Rau thơm phơi khô:Được sử dụng để nấu nước dùng, ướp thịt, hoặc làm gia vị khô,… Ví dụ: Lá nguyệt quế, hạt tiêu, hồi, quế,…
Theo đặc điểm:
Rau thơm có mùi thơm đặc trưng:Ngò gai, ngò rí, rau răm, tía tô, kinh giới,…
Rau thơm có vị cay, nóng:Gừng, ớt, sả,…
Rau thơm có vị thơm dịu:Rau mùi, thì là, bạc hà,…
Rau thơm có vị đắng:Rau diếp cá, lá lốt,…
3. Tên các loại rau thơm gia vị ở Việt Nam:
Dưới đây là một số loại rau thơm – rau gia vị phổ biến ở Việt Nam, được phân loại theo đặc điểm và cách sử dụng:
3.1. Rau thơm ăn sống:
Rau thơm có mùi thơm nồng:
Ngò gai: Còn gọi là ngò rí, mùi tàu, có mùi thơm hắc, được dùng nhiều trong các món ăn Việt Nam.
Rau răm: Mùi thơm nồng, hơi the, được dùng để ăn kèm với bún chả, phở, gỏi, nem,…
Tía tô: Có mùi thơm đặc trưng, hơi the, được dùng để ăn kèm với bún chả, phở, gỏi, cá nướng,…
Kinh giới: Có mùi thơm nồng, hơi đắng, được dùng để ăn kèm với bún chả, phở, gỏi,…
Bạc hà: Mùi thơm mát, the mát, được dùng để ăn kèm với các món ăn có vị béo ngậy hoặc để pha trà.
Rau thơm có mùi thơm dịu:
Rau mùi: Còn gọi là mùi tàu, có mùi thơm nhẹ, dịu, được dùng để ăn kèm với các món ăn như bún chả, phở, gỏi,…
Húng quế: Có mùi thơm nhẹ, dịu, được dùng để ăn kèm với các món ăn như bún chả, phở, gỏi,…
Lá lốt: Có mùi thơm nhẹ, hơi cay, được dùng để ăn kèm với các món ăn như bún chả, phở, gỏi,…
Rau thơm có vị cay:
Ớt: Có vị cay nồng, được dùng để tăng độ cay cho món ăn hoặc làm gia vị chấm.
3.2. Rau thơm chế biến:
Rau thơm có mùi thơm nồng:
Sả: Có mùi thơm nồng, hơi the, được dùng để nấu canh, xào, kho, nấu nước chấm,…
Gừng: Có vị cay nóng, được dùng để nấu canh, xào, kho, nấu nước chấm,…
Rau thơm có mùi thơm dịu:
Húng quế: Có mùi thơm nhẹ, dịu, được dùng để nấu canh, xào, kho,…
Lá lốt: Có mùi thơm nhẹ, hơi cay, được dùng để nấu canh, xào, kho, gói bánh,…
Thì là: Có mùi thơm nhẹ, hơi the, được dùng để nấu canh, xào,…
Rau thơm có vị cay:
Ớt: Có vị cay nồng, được dùng để nấu canh, xào, kho, nấu nước chấm,…
3.3. Rau thơm phơi khô:
Rau thơm có mùi thơm nồng:
Lá nguyệt quế: Có mùi thơm nồng, được dùng để nấu nước dùng, ướp thịt, hoặc làm gia vị khô,…
Hạt tiêu: Có vị cay nóng, được dùng để ướp thịt, nấu nước dùng, hoặc làm gia vị khô,…
Rau thơm có mùi thơm dịu:
Quế: Có mùi thơm nồng, hơi ngọt, được dùng để nấu nước dùng, ướp thịt, hoặc làm gia vị khô,…
Hồi: Có mùi thơm nồng, hơi the, được dùng để nấu nước dùng, ướp thịt, hoặc làm gia vị khô,…
4. Lợi ích của rau thơm – rau gia vị:
Tăng cường sức khỏe:
Cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ cho cơ thể.
Chống oxy hóa, bảo vệ cơ thể khỏi các tác hại của gốc tự do.
Hỗ trợ tiêu hóa, kích thích ăn uống.
Giảm cholesterol trong máu, tốt cho tim mạch.
Một số loại rau thơm còn có tác dụng chữa bệnh như:
Lá bạc hà: Giúp giảm đau bụng, khó tiêu, buồn nôn, đau đầu,…
Tía tô: Giúp trị ho, cảm lạnh, tiêu chảy,…
Lá lốt: Giúp trị viêm loét dạ dày, viêm gan, lợi tiểu,…
Làm đẹp:
Một số loại rau thơm như tía tô, rau diếp cá có tác dụng làm đẹp da, trị mụn, nám,…
Tăng cường hương vị cho món ăn:
Rau thơm giúp món ăn thêm ngon miệng, hấp dẫn hơn.
Chúng giúp cân bằng hương vị, tạo nên sự hài hòa cho món ăn.
5. Cách sử dụng rau thơm – rau gia vị:
Rau thơm ăn sống:Rửa sạch, để ráo nước, thái nhỏ hoặc để nguyên lá, dùng để ăn kèm với các món ăn chính.
Rau thơm chế biến:Rửa sạch, để ráo nước, thái nhỏ, băm nhỏ, hoặc để nguyên lá, sử dụng trong các món ăn như canh, xào, kho, nấu nước chấm,…
Rau thơm phơi khô:Phơi khô trong bóng râm, sau đó bảo quản trong túi nilon kín hoặc hũ thủy tinh. Sử dụng để nấu nước dùng, ướp thịt, hoặc làm gia vị khô,…
6. Lưu ý khi sử dụng rau thơm – rau gia vị:
Chọn mua rau thơm tươi ngon:Nên chọn mua rau thơm tươi, lá xanh, không bị héo, sâu bệnh.
Rửa sạch rau thơm trước khi sử dụng:Nên ngâm rau thơm trong nước muối loãng khoảng 15 phút để loại bỏ vi khuẩn, sau đó rửa sạch lại với nước.
Sử dụng rau thơm vừa đủ:Không nên sử dụng quá nhiều rau thơm vì có thể làm mất vị ngon của món ăn hoặc gây phản tác dụng.
Bảo quản rau thơm đúng cách:Nên bảo quản rau thơm trong ngăn mát tủ lạnh để giữ được độ tươi ngon.
7. Kết luận:
Rau thơm – rau gia vị là loại gia vị không thể thiếu trong nền ẩm thực Việt Nam. Chúng mang lại hương vị đặc trưng, tăng cường sức khỏe và làm đẹp cho món ăn. Nên sử dụng rau thơm một cách hợp lý để phát huy tối đa giá trị dinh dưỡng và hương vị của chúng.
8. Tham khảo thêm:
Trang web:
[https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/phong-cach-song/am-thuc/rau-thom-gia-vi-tot-cho-suc-khoe-nhu-the-nao/](https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/phong-cach-song/am-thuc/rau-thom-gia-vi-tot-cho-suc-khoe-nhu-the-nao/)
[https://www.doisongphapluat.com/van-hoa/am-thuc/rau-thom-viet-nam-mang-dam-huong-vi-quen-thuoc-a290138.html](https://www.doisongphapluat.com/van-hoa/am-thuc/rau-thom-viet-nam-mang-dam-huong-vi-quen-thuoc-a290138.html)
Sách:
“Bách khoa toàn thư ẩm thực Việt Nam” – Nguyễn Văn Chiên
“Nấu ăn ngon mỗi ngày” – Lê Thị Hồng Thắm
Lời kết:
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về rau thơm – rau gia vị. Chúc bạn có những bữa ăn ngon miệng và bổ dưỡng!