Hướng dẫn làm Mứt Củ Năng Giòn Ngọt, Đậm Đà Hương Vị Tết

Mứt củ năng là món ăn truyền thống không thể thiếu trong mâm ngũ quả ngày Tết của người Việt Nam. Vị giòn sần sật, ngọt thanh, pha chút chua nhẹ của củ năng hòa quyện cùng màu sắc bắt mắt, tạo nên một sức hút khó cưỡng. Tuy nhiên, để làm được mứt củ năng giòn ngon, giữ được độ giòn lâu và có màu sắc đẹp mắt đòi hỏi sự tỉ mỉ và kỹ thuật nhất định. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn chi tiết từng bước, từ khâu chọn nguyên liệu đến bí quyết bảo quản, giúp bạn tự tay làm ra những mẻ mứt củ năng thơm ngon, xứng đáng là món quà Tết ý nghĩa dành tặng gia đình và người thân.

Phần 1: Chuẩn bị nguyên liệu và dụng cụ

1.1 Nguyên liệu:

Củ năng tươi:1kg củ năng tươi ngon, vỏ láng mịn, không bị dập nát. Chọn củ năng có kích thước vừa phải, không quá già hay quá non. Củ năng già thường cứng và khó chế biến, củ năng non thì dễ bị nát khi làm mứt. Bạn nên chọn củ năng có màu sắc sáng, không bị thâm đen.
Đường cát trắng:800g – 1kg đường cát trắng, tuỳ thuộc vào độ ngọt bạn muốn. Nếu thích mứt ngọt hơn, có thể tăng lượng đường lên. Nên chọn đường cát trắng tinh khiết để mứt có màu sắc đẹp hơn.
Muối:1 muỗng cà phê muối tinh. Muối giúp củ năng săn chắc hơn và làm bật vị ngọt của đường.
Nước cốt chanh:1-2 muỗng canh nước cốt chanh tươi. Nước cốt chanh giúp củ năng giữ được độ giòn và màu sắc tươi sáng, đồng thời tạo nên một chút vị chua nhẹ rất dễ chịu. Bạn có thể thay thế bằng giấm gạo, nhưng nên dùng với lượng ít hơn.
Vani:1/2 thìa cà phê vani (tùy chọn). Vani sẽ làm tăng thêm hương vị thơm ngon cho mứt củ năng.
Dầu ăn:1 muỗng canh dầu ăn (dùng để tráng khuôn, giúp mứt không bị dính).

1.2 Dụng cụ:

Dao sắc:Dùng để gọt vỏ và thái củ năng. Dao sắc sẽ giúp bạn thái củ năng được đều và đẹp mắt hơn.
Thớt: Chọn thớt rộng rãi, bằng chất liệu dễ vệ sinh.
Chảo chống dính hoặc chảo inox dày đáy:Chảo chống dính sẽ giúp mứt không bị cháy và dễ làm hơn. Chảo inox dày đáy giúp tỏa nhiệt đều, giữ cho mứt được chín đều.
Đũa hoặc vá:Dùng để đảo mứt trong quá trình nấu.
Rổ hoặc rây: Dùng để làm ráo củ năng sau khi sơ chế.
Khay hoặc đĩa:Dùng để phơi mứt.
Bao nilon hoặc hộp kín:Dùng để bảo quản mứt sau khi làm xong.

Phần 2: Sơ chế nguyên liệu

2.1 Sơ chế củ năng:

Bước 1:Rửa sạch củ năng dưới vòi nước chảy. Sử dụng bàn chải mềm để chà sạch đất cát bám trên vỏ.
Bước 2:Gọt bỏ vỏ củ năng. Nên gọt thật mỏng để giữ được nhiều thịt củ năng nhất.
Bước 3:Thái củ năng thành những miếng mỏng, đều nhau, dày khoảng 2-3mm. Việc thái đều giúp mứt chín đều và có độ giòn đồng nhất. Bạn có thể thái hình vuông, hình chữ nhật hoặc hình tròn tùy sở thích.
Bước 4:Ngâm củ năng đã thái vào nước muối pha loãng (1 lít nước + 1 muỗng cà phê muối) trong khoảng 15-20 phút. Điều này giúp củ năng giữ được độ trắng và giòn, đồng thời loại bỏ bớt tinh bột thừa.
Bước 5:Vớt củ năng ra, rửa lại với nước sạch và để ráo hoàn toàn. Bạn có thể dùng khăn sạch để lau khô củ năng hoặc để ráo tự nhiên. Củ năng khô sẽ giúp mứt được kết dính với đường tốt hơn và không bị nát.

Phần 3: Nấu mứt củ năng

3.1 Ướp củ năng với đường:

Cho củ năng đã thái vào một tô hoặc chậu lớn.
Rắc đều đường lên củ năng, trộn đều để đường phủ kín các miếng củ năng. Ướp củ năng với đường khoảng 3-4 tiếng hoặc để qua đêm trong ngăn mát tủ lạnh. Điều này giúp củ năng ngấm đường, tạo độ ngọt và mềm dẻo hơn trước khi nấu. Trong quá trình ướp, củ năng sẽ ra nước.

3.2 Nấu mứt:

Bước 1:Cho hỗn hợp củ năng và đường vào chảo chống dính hoặc chảo inox dày đáy.
Bước 2:Bật bếp ở lửa nhỏ, đảo nhẹ nhàng để đường tan chảy và ngấm vào củ năng. Không nên đảo mạnh tay, tránh làm nát củ năng.
Bước 3:Khi đường tan chảy hoàn toàn, bạn sẽ thấy hỗn hợp củ năng chuyển sang dạng sệt. Tiếp tục đun nhỏ lửa, đảo đều tay cho đến khi đường kết tinh lại thành các hạt nhỏ bao quanh miếng củ năng. Quá trình này mất khoảng 30-45 phút, hoặc lâu hơn tùy thuộc vào lượng củ năng.
Bước 4:Thêm nước cốt chanh và vani vào chảo, đảo đều. Nước cốt chanh sẽ giúp giữ màu sắc và độ giòn cho mứt, vani sẽ làm tăng hương vị.
Bước 5:Tiếp tục đun nhỏ lửa, đảo nhẹ nhàng cho đến khi mứt khô lại, các hạt đường kết tinh bám chặt vào miếng củ năng, tạo thành lớp áo bóng đẹp mắt. Lưu ý quan sát, khi thấy mứt khô và bắt đầu tạo thành từng hạt đường nhỏ, không nên đảo quá mạnh tay vì dễ làm nát mứt.
Bước 6:Tắt bếp. Cho mứt củ năng ra khay hoặc đĩa đã được tráng một lớp dầu ăn mỏng, để nguội hoàn toàn.

Phần 4: Phơi và bảo quản mứt củ năng

4.1 Phơi mứt:

Sau khi mứt đã nguội hoàn toàn, bạn có thể phơi mứt ngoài nắng nhẹ khoảng 1-2 ngày để mứt khô hơn, giòn hơn và giữ được lâu hơn. Tuy nhiên, nếu thời tiết không thuận lợi hoặc bạn không có thời gian phơi nắng, bạn vẫn có thể bỏ qua bước này. Mứt vẫn ngon và giữ được độ giòn nếu được bảo quản đúng cách.

4.2 Bảo quản mứt:

Sau khi mứt đã khô và nguội hoàn toàn, cho mứt vào các hộp kín hoặc túi nilon sạch, buộc chặt miệng để tránh côn trùng và độ ẩm. Bảo quản mứt ở nơi khô ráo, thoáng mát. Mứt củ năng có thể bảo quản được trong khoảng 1-2 tháng nếu được bảo quản đúng cách.

Phần 5: Bí quyết làm mứt củ năng giòn ngon

Chọn củ năng tươi ngon:Củ năng tươi, chắc, không bị dập nát là yếu tố quan trọng quyết định độ giòn của mứt.
Thái củ năng mỏng đều:Việc thái củ năng mỏng đều giúp mứt chín đều và giòn hơn.
Ngâm củ năng với nước muối: Ngâm củ năng với nước muối giúp loại bỏ tinh bột thừa, giữ cho mứt không bị nát.
Đun nhỏ lửa và đảo đều tay: Đun nhỏ lửa giúp đường tan đều, ngấm vào củ năng và không bị cháy. Đảo đều tay nhưng không nên đảo quá mạnh tay, tránh làm nát củ năng.
Thêm nước cốt chanh:Nước cốt chanh giúp giữ màu sắc và độ giòn cho mứt.
Phơi mứt (nếu có điều kiện):Phơi mứt giúp mứt khô hơn, giòn hơn và giữ được lâu hơn.
Bảo quản đúng cách:Bảo quản mứt ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp sẽ giúp mứt được bảo quản lâu hơn.

Lưu ý:

Nếu muốn mứt có màu vàng đẹp mắt, bạn có thể dùng một chút màu thực phẩm tự nhiên như nghệ hoặc củ dền (sử dụng với lượng rất nhỏ).
Nếu muốn mứt có vị cay nhẹ, bạn có thể thêm một chút ớt bột khi nấu.
Quá trình nấu mứt cần sự kiên nhẫn và tỉ mỉ. Bạn cần thường xuyên quan sát và điều chỉnh lửa để mứt không bị cháy hoặc bị nát.

Chúc bạn thành công với công thức làm mứt củ năng giòn ngon này và có một mùa Tết ấm áp, trọn vẹn bên gia đình!